Een christen is een nieuw schepsel, zegt Paulus in zijn tweede brief aan Korinthe: ‘Als iemand in Christus is, is hij een nieuwe schepping: het oude is voorbijgegaan, zie, alles is nieuw geworden.’ (2 Korinthe 5:17). Een christen is iemand die weder, dat is opnieuw, geboren is. En wie niet opnieuw geboren is, is geen christen (ook al is hij of zij lid van een kerk). Er zijn maar twee soorten mensen op deze aarde, zij die opnieuw geboren zijn, en zij die niet opnieuw geboren zijn. Twee soorten mensen, en tussen hen zit een verschil tussen leven en dood.
Paulus schrijft in de brief aan Efeze dat hij voor hen bidt om de verlichting van hun verstand. Waarom? Zodat ze mogen weten hoe groot en geweldig het is om gered te zijn! ‘Bedenk’, zegt hij, ‘hoe jullie vroeger waren. Jullie waren afgodendienaars, leefden diep in de zonden en waren slaven van jullie eigen begeerten. Ja, jullie waren gevangenen van de overste van deze wereld, de duivel, en totaal onkundig en vervreemd van God. Jullie waren dood in zonden en misdaden! Zonder Jezus, zonder hoop en zonder God in deze wereld.’ Wat een hopeloze situatie! ‘Maar’, zegt Paulus, ‘God heeft jullie met een enorme kracht opgewekt. Hij heeft jullie levend gemaakt! Toen tot jullie het Evangelie kwam en jullie het mochten horen, heeft God (Die rijk is in barmhartigheid, naar Zijn grote liefde waarmee Hij jullie liefhad), jullie levend gemaakt!’
Een christen is dus iemand die is opgewekt uit zijn geestelijke dood. Zijn blinde ogen en dove oren zijn geopend. Het stenen hart heeft plaats gemaakt voor een vlezen hart en is weer gaan kloppen voor God. Zijn haat en vijandschap naar God en het goede is veranderd in een intense liefde voor Hem. De liefde naar de zonde is omgekeerd in een afkeer. Tot zijn verwondering merkt een christen dat hij niet meer is wie hij was. Hij heeft andere verlangens gekregen, andere passies en andere prioriteiten. Wat vanzelfsprekend was, is nu bizar en wat bizar was is nu vanzelfsprekend. De mens die dit gebeurt staat versteld en verwonderd.
Dit is een groot en machtig werk en in wie God dit heeft gewerkt, kan zeker weten dat dit met hem of haar gebeurd is. Het is geen overgang van een griepje naar gezondheid, maar van dood naar leven, van niet bestaan naar geschapen zijn! Elk mens kán niet alleen, maar moét ook zeker weten of dit werk in zijn hart gedaan is. Jezus zei tegen Nicodemus, een farizeeër die bij Hem kwam (Johannes 3): ‘Tenzij iemand opnieuw geboren wordt, hij kan het Koninkrijk van God niet zien!’ Als u dus niet opnieuw geboren bent, hoort u niet bij het Koninkrijk van God en bent u nog een onderdaan van de satan. Zonder wedergeboorte kunt u de hemel niet in!
Maar waarom is de wedergeboorte dan zo noodzakelijk? Dit geeft Jezus als antwoord, opnieuw aan Nicodemus: ‘Voorwaar, voorwaar zeg Ik u, zo iemand niet geboren wordt uit water en Geest, hij kan in het Koninkrijk van God niet ingaan. Wat uit het vlees geboren is, dat is vlees; en wat uit de Geest geboren is, dat is geest.’ Volgens Jezus is de wedergeboorte een geboorte uit water en Geest. Jezus zinspeelt hier op woorden uit het Oude Testament (Ezechiël 36:24-28: ‘Ik zal rein water op u sprengen en gij zult rein worden (…), en Ik zal u een nieuw hart geven, en zal een nieuwe geest geven in het binnenste van u; en Ik zal het stenen hart uit uw vlees wegnemen, en zal u een vlezen hart geven. En ik zal Mijn Geest geven in het binnenste van u; en Ik zal maken dat u in Mijn inzettingen zult wandelen, en Mijn rechten zult bewaren en doen.’
Dit is een van de meest heldere uiteenzettingen over wat wedergeboorte is. Het hart van een mens is de kern van wie hij is: zijn denken, zijn wil en zijn emoties. Door water en Geest zal God de mens een nieuw, een ander hart geven. Dit betekent dat de mens door de wedergeboorte totaal vernieuwd wordt in zijn denken, zijn wil en zijn emoties. God belooft Zijn Geest te geven om ons in staat te stellen voor Hem te leven. De natuurlijke mens, het vlees dat uit vlees geboren is, kan niet voor God leven! Waarom niet? Dat zegt Paulus in Romeinen 8: 5-8: ‘Want die naar het vlees zijn, bedenken wat van het vlees is; maar die naar de Geest zijn, bedenken wat van de Geest is. Want het bedenken van het vlees is de dood; maar het bedenken van de Geest is het leven en vrede. Daarom dat het bedenken van het vlees vijandschap is tegen God; want het onderwerpt zich aan de wet van God niet; want het kan ook niet. En die in het vlees zijn, kunnen God niet behagen.
Als u niet opnieuw geboren bent, dan kent u God niet en u hebt er ook geen behoefte aan. Sterker nog, u wilt Hem absoluut niet kennen! Uw hart is vijandig ten opzichte van Hem en daarom zult u zich nooit aan Hem onderwerpen. Uw vlees wil niks van God weten en kan niets van God weten. De natuurlijke mens begrijpt niet de dingen die van God zijn, zij zijn hem dwaasheid en hij kan ze niet verstaan. Hij heeft de Geest van God nodig (1 Korinthe 2:11-14).
Wij kunnen ons zelf als mensen niet ‘wederbaren’. Net zo onmogelijk als een baby zichzelf kan verwekken en baren, zo onmogelijk kan een natuurlijk, dood en vijandig mens zichzelf zo totaal veranderen. Het is de Heilige Geest Die ons zondaren wederbaart. Dit werkt Hij door het Evangelie; als aan mensen wordt verteld wie ze zijn als zondaren zonder God en wat God gedaan heeft om ons als zondaren te redden; als er getuigd wordt van Jezus Christus, als de Zoon van God Die naar de aarde kwam, mens werd, leed en stierf voor onze zonden, opstond uit de dood en nu zit aan de rechterhand van God de Vader om straks terug te komen om te oordelen de levende en de doden; als Zijn Naam verkondigd wordt, dan worden er mensen opnieuw geboren. Petrus schrijft aan christenen als volgt (1 Petrus 1:23-25): ‘U die wedergeboren bent, niet uit vergankelijk, maar uit onvergankelijk zaad, door het levende en eeuwig blijvende Woord van God (…) En dit is het Woord dat onder u verkondigd is.’ Jakobus zegt in zijn brief (1:18): ‘Naar Zijn wil heeft Hij ons gebaard door het Woord van de waarheid (dat is het Evangelie).’
Christen zijn is niet een kwestie van een keuze maken, hoewel er een keuze (om Jezus als Verlosser aan te nemen en als Koning te volgen) en keuzes (in alle aspecten van het nieuwe leven) gemaakt moeten worden. Er is echter iets veel groter en fundamenteler nodig voor onze redding! Dat is de eeuwige kracht van God Zelf. Geprezen zij God dat Zijn Geest werkt in vijandige harten van dode zondaren, ze overtuigt van zonde en ze het eeuwige leven geeft!
Misschien twijfelt u of u opnieuw geboren bent. Misschien omdat u niet exact het moment weet waarop het gebeurd zou moeten zijn. Misschien omdat u weinig in uw leven ziet wat goed is, maar wel ontzettend veel wat fout is. Wat het eerste betreft. Als u overdag gevraagd wordt of de zon is opgekomen, kunt u die vraag dan goed beantwoorden zonder het tijdstip te weten waarop de zon precies opkwam? Ik denk het wel. Het is immers licht buiten?! Zo is het ook met uw hart. U hoeft niet het exacte moment te weten waarop u wedergeboren bent, als u maar weet wedergeboren te zijn! De wedergeboorte is een bovennatuurlijk, mysterieus en onnaspeurlijk werk. ‘De wind blaast waarheen hij wil, en u hoort zijn geluid; maar u weet niet vanwaar hij komt en waar hij heengat; alzo is een ieder, die uit de Geest geboren is.’ (Joh. 3:8) U hoeft de Geest niet waar te nemen om te weten of Hij in u werkt, als het resultaat er maar is! Kunt u niet zeggen dat uw leven helemaal veranderd is? Het oude is voorbijgegaan en zie, het is alles nieuw geworden!?
Dan komen we bij de tweede oorzaak van twijfel. U ziet nog zoveel ongeloof en verdorvenheid in u zelf en zo weinig vruchten van geloof en bekering. Misschien is uw twijfel terecht en bent u inderdaad niet opnieuw geboren. Iemand die in de zonde leeft, de Geest van Christus niet heeft, die komt Hem niet toe. U moet zich bekeren van uw zonden en door het geloof vluchten tot de Heere Jezus. Misschien, en dat is te hopen, is uw twijfel onterecht. U hebt een verkeerde voorstelling van hoe een kind van God zou moeten zijn. U hebt nooit goed gelezen in de Bijbel dat een christen wel vrij is van de schuld en de macht van de zonde, maar niet van de aanwezigheid en de resterende kracht van de zonde. Iemand die opnieuw geboren is, is zijn oude natuur niet kwijt. Hij heeft de oude mens dagelijks te kruisigen, zijn eigen ik te doden! Doordat u steeds weer merkte dat u struikelde in de zonde, bent u gaan twijfelen aan uw wedergeboorte. Dat is niet zo erg (het is onmogelijk om én zonden aan de hand te houden én verzekerd te zijn van eigen redding; dat is een vals geloof), wat erger is, dat u bent gaan twijfelen aan de genade van de Heere Jezus en Hem uit het oog bent verloren. U leeft niet meer door het geloof, dat rechtvaardigt, maar u zit weer onder de wet, die verdoemt. Wilt u de zekerheid weer ervaren wedergeboren te zijn? Bekeer u van uw zonden en ongeloof en stel uw vertrouwen op de Heere Jezus.
Daarnaast moet u het Nieuwe Testament ijverig bestuderen over wat het verschil is tussen een wedergeborene die in zonden struikelt en een niet weder-geborene die in de zonde leeft. Iemand die in de zonde struikelt, haat de zonde ten diepste. Hij wil niet zondigen en probeert er tegen te strijden. Hij redt dit niet in eigen kracht en in deze zwakte wordt hij steeds weer door de zonde overwonnen. Hij heeft hier berouw over, beklaagt zich hierover en gaat naar Christus voor vergeving. Hij snakt er naar om nooit meer te zondigen! Iemand echter, die in zonde leeft, is zich niet bewust dat hij in de duisternis wandelt. Hij geniet van zijn leven en denkt niet aan God. Heel af en toe knaagt zijn geweten, soms wordt hij misschien wel een beetje serieus, maar hij geniet van het leven zonder God!
Ik heb de wedergeboorte wel eens uitgelegd door middel van de vergelijking tussen een poes en een varken. Als je een varken in de modder gooit, vindt hij dat heerlijk en gaat er lekker in liggen rollen. Doe je hetzelfde met een poes, dan zie je meteen het verschil in soort. De poes gruwt van de modder, komt er zo snel mogelijk uit en gaat zich schoonlikken. Zo is het met de mens. Iemand die opnieuw geboren is, heeft een nieuwe aard gekregen. Hij is een ‘ander soort’ geworden. De zonde die de mens eerst heerlijk vond, wordt nu een gruwel! Maar er worden ook dingen geweldig mooi, die eerst totaal niet boeiden. Dat is de wedergeboorte: een krachtig, verborgen, bovennatuurlijk, heerlijk radicaal, vernieuwend en herscheppend werk van God.
Als u zoekt naar kenmerken van wedergeboorte, houdt het dan bij de Bijbel. Gods Woord is helder en duidelijk genoeg. Het lezen van Gods Woord zal u duidelijk maken wel of niet gered bent. De Geest van God zal met uw geest getuigen inderdaad een kind van God te zijn.
Als u erachter bent gekomen dat u niet opnieuw geboren bent, wil ik u waarschuwen. U bent in een uitermate gevaarlijke situatie. U bent een kind van Gods toorn (u kunt elk ogenblik voor altijd in de hel geworpen worden!), blind en vijandig ten opzichte van de waarheid. Er is echter een Redder naar deze wereld gekomen. Zijn Naam is Jezus en Hij redt iedereen die tot Hem komt in het geloof. Hij is genadig, machtig, bekwaam en gewillig om elke zondaar te redden! Hoewel er niets is in ons zondige mensen wat Zijn liefde verdient, God ís genadig! Geloof het Evangelie en ga Jezus volgen! Verdiep u in de waarheden van Gods Woord, bestudeer de Bijbel. Als u deze keus maakt, zult u met alle gelovigen mee kunnen jubelen:
Genade Gods, oneindig groot,
geeft mij wat ‘k niet verdien.
Ik was verloren, geest’lijk dood,
‘k was blind, maar kan nu zien.
Genade gaf mij vrees in ‘t hart
en bracht mij nieuwe moed.
Gewassen van mijn zond’ en smart
in Christus’ dierbaar bloed
Zoekt eerst het Koninkrijk van God 